Skórne testy alergiczne – jak wyglądają
Alergia jest najczęściej rejestrowanym schorzeniem cywilizacyjnym naszych czasów. Ma to bezpośredni związek z osłabieniem funkcji obronnych organizmu, a więc układu immunologicznego przez czynniki zewnętrzne, takie jak zanieczyszczone środowisko lub sztucznie „pędzone” warzywa i owoce, „polepszacze” dodawane do żywności w celu zachowania dłuższej przydatności – w rezultacie jedzenie nie wnosi żadnych wartości dla organizmu i wyjaławia go.
Czynnikiem niszczącym układ immunologiczny jest również życie w tzw. biegu, wyścig szczurów w pracy i długotrwały stres oraz przemęczenie. Alergie może wywołać właściwie każdy czynnik, z którym się stykamy. Ponieważ często się zdarza, że nie możemy skojarzyć, dlaczego co jakiś czas dopada nas swędząca wysypka lub katar i łzawienie, dlatego najlepszym wyjściem jest udanie się do lekarza alergologa, który zleci wykonanie testów alergicznych w celu wykrycia „winowajcy”.
Do najbardziej wiarygodnych i najmniej inwazyjnych zaliczamy alergiczne testy skórne. Jest to najstarsza i nadal najbardziej skuteczna metoda stosowana w diagnostyce alergii w przypadku osób, u których zachodzi podejrzenie działania alergenów w powstawaniu zmian skórnych. Służą one do oceny reakcji skóry na kontakt z alergenem, a ich dodatni wynik stanowi potwierdzenie uczulenia na badany alergen. Zestaw potencjalnie uczulających substancji nanosi się na skórę, a po pewnym czasie obserwuje reakcję.
Wskazaniem do wykonania takiego badania może być np.:
- potwierdzenie po wywiadzie alergologicznym, czy domniemany alergen, odpowiedzialny za objawy chorobowe, wywołuje reakcje skóry o typie zapalenia alergicznego;
- ustalenie właściwego alergenu do możliwego leczenia odczulającego w sytuacji, gdy niemożliwe jest jego całkowite wyeliminowanie z otoczenia pacjenta.
Istnieją trzy rodzaje testów skórnych:
Test skórny punktowy: roztwór zawierający alergen nanosi się na przedramię albo plecy i nakłuwa w tym miejscu skórę. Ilość sprawdzanych alergenów jest zależna od wcześniej przeprowadzonego wywiadu alergologicznego. Należy także wykonać kontrolę testu – jedną z użyciem roztworu histaminy, a drugą z roztworem soli fizjologicznej. U dorosłego człowieka na każdym przedramieniu można wykonać do 12 testów. Reakcja potwierdzająca uczulenie na daną substancję, czyli bąbel otoczony rumieniem – występuje po 5-20 minutach.
Test śródskórny: przy pomocy strzykawki aplikuje się śródskórnie 0,01-0,02 ml płynu z alergenem. Obecnie metoda ta jest stosowana rzadko i wyłącznie w warunkach szpitalnych.
Test płatkowy: badający aplikuje alergeny na specjalne plastry, a następnie przykleja pacjentowi na plecy lub na ramiona na czas 24 godzin. Zachodzące w tym czasie reakcje alergiczne uzewnętrzniają się w postaci zaczerwienienia, grudek wypryskowych i pęcherzyków.
Testy skórne absolutnie nie mogą być wykonywane podczas występowania ostrego stanu zapalnego skóry, a także na skórze zmienionej chorobowo. Oprócz tego nie powinno się przeprowadzać ich na powierzchniach skóry smarowanych maściami ze sterydami. Należy również pamiętać, aby na 7 – 14 dni przed wykonaniem testów skórnych odstawić leki przeciwhistaminowe.
Ponieważ schorzenia alergiczne bardzo łatwo można pomylić z chorobami dermatologicznymi, a nawet układowymi, np. toczniem rumieniowatym, lekarz decyduje o odpowiednim kierunku leczenia dopiero, gdy znane są wyniki testów. Zazwyczaj stosuje się leki o działaniu ogólnym lub miejscowym, a w zależności od rodzaju i zaawansowania objawów – leki przeciwhistaminowe lub sterydowe. Skuteczne leczenie alergii skórnej polega również na wprowadzeniu odpowiedniej diety. Właściwa diagnoza alergii i dodatkowe badania są konieczne, aby móc podjąć skuteczne leczenie.